Sinds de ontdekking van het Groningenveld in de jaren zestig heeft gaswinning uit dit enorme aardgasreservoir een belangrijke rol gespeeld in de energievoorziening van Nederland. Maar de langdurige gaswinning bleek onverwachte gevolgen te hebben: aardbevingen die de veiligheid van de regio bedreigen. Het gebied, waar normaal gesproken geen aardbevingen of grote geologische veranderingen plaatsvinden, is door de gaswinning veranderd. Dit heeft geleid tot zorgen over de veiligheid en de noodzaak om aardbevingen beter te begrijpen en te voorspellen.
Patronen geïdentificeerd
Zhuldyzay Baki heeft met haar bij CWI uitgevoerde onderzoek een methode ontwikkeld om deze bevingen beter te monitoren en in de toekomst nauwkeuriger te voorspellen. Door statistische modellen te combineren met geologische gegevens, zoals metingen van aardbevingen, gasproductie en ondergrondse drukveranderingen, heeft ze patronen in de aardbevingen geïdentificeerd die helpen bij het inschatten van het risico op toekomstige bevingen. Het gebruik van deze gecombineerde benadering heeft de voorspelbaarheid aanzienlijk verbeterd.
Een van de belangrijkste bevindingen van het onderzoek is dat er een sterk verband bestaat tussen de afname van de druk in de ondergrond door gaswinning en de locatie en intensiteit van de aardbevingen. Gebieden waar de druk het meest is afgenomen, vertonen de meeste seismische activiteit. Door de geavanceerde statistische modellen kan nu beter worden ingeschat waar en wanneer nieuwe bevingen kunnen plaatsvinden, wat de veiligheid van de regio ten goede zal komen.
DeepNL
Het onderzoek maakt deel uit van het onderzoeksprogramma DeepNL, een initiatief van NWO om het begrip van de dynamiek van de diepe ondergrond te verbeteren, vooral in gebieden waar menselijke activiteiten, zoals gaswinning, de ondergrond beïnvloeden. DeepNL is een langetermijnproject dat voortbouwt op een advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het onderzoek wordt uitgevoerd volgens de strikte kwaliteitsnormen van NWO, waarbij NAM geen invloed heeft op de besluitvorming of inhoud van het programma.
Over het proefschrift
- Titel: 'Comprehensive monitoring and prediction of seismicity within the Groningen gas field using large-scale field observations'. Zhuldyzay Baki, 11 maart 2025
- Promotor: Prof. dr. Marie-Colette van Lieshout (CWI/UT)
- Co-promotor: dr. Matthias Schlottbom (UT)
