Op 30 oktober is aan Jop Briët, onderzoeker aan het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam, de Stieltjesprijs 2011 toegekend, een prijs voor het beste proefschrift in de wiskunde. In 2011 promoveerde Briët op zijn onderzoek ‘Grothendieck Inequalities, nonlocal games and optimization’ aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn promotor was Prof.dr. H.M. Buhrman. Briët introduceert in zijn proefschrift nieuwe varianten op de beroemde ongelijkheid van Grothendieck en paste deze toe op de informatica, natuurkunde en wiskunde. De prijs bedraagt 2.500 euro.
Briët paste de ongelijkheden van Grothendieck onder meer toe op optimalisatie. Een bekend voorbeeld van een moeilijk te optimaliseren probleem is het spoorboekje. Omdat het bepalen van de optimale keuze veel tijd kost wordt er in de optimalisatie vaak gekeken naar een zo’n goed mogelijke oplossing die binnen redelijke tijd is te vinden. Briët voerde een kwaliteitsanalyse van algoritmen uit die in een zo kort mogelijke tijd een optimalisatieprobleem goed kunnen oplossen.
In de natuurkunde analyseerde Briët met het wiskundig gereedschap van Grotendieck de betrouwbaarheid van experimenten die aantonen dat de natuur verstrengeling toestaat. Verstrengeling, een uniek aspect van kwantummechanica, houdt in dat deeltjes die ver uit elkaar liggen zonder informatieoverdracht correlatie kunnen vertonen. Het bestaan van verstrengeling betekent dat kwantummechanica een beter wiskundig model van de werkelijkheid is dan de klassieke mechanica.
Onbedoeld loste Briët ook een 35 jaar oud vraagstuk op uit de zuivere wiskunde (Banach-algebra). In 2008 werd dit vraagstuk door wiskundigen al vertaald naar een probleem over verstrengeling. Het gemodificeerde gereedschap van Grothendieck was het ontbrekende puzzelstukje om dit vraagstuk op te kunnen lossen.
Vanaf 1996 wordt jaarlijks de Stieltjesprijs toegekend voor het beste proefschrift in de wiskunde dat is verdedigd aan een Nederlandse Universiteit. Het onderzoek van Briët is gekozen uit zestig inzendingen. De prijs wordt beschikbaar gesteld door Stichting Compositio Mathematica.
